Op zaterdag 16 maart doet Ons Buiten mee met NL Doet. Bij NL Doet doen vrijwilligers van buiten de vereniging en tuinders samen een klus. Dit keer is gekozen om het verenigingsgebouw schoon te maken, de gang te witten en het terras schoon te maken. Na de klus is er voor iedereen die heeft meegeholpen een lunch van soep en broodjes. Wil je meehelpen, geef je dan op bij een van de bestuursleden of kom zaterdag 16 maart naar het verenigingsgebouw. We starten om 10 uur tot 13 uur ((inclusief lunch).
De afgelopen tijd is er door een enthousiaste groep tuinders al hard gewerkt om het verenigingsgebouw en de keuken op te ruimen, schoon te maken en opnieuw en extra hygiënisch in te ruimen. Het is fijn als 16 maart weer andere tuinders komen helpen met schoonmaken en verven. En het is nog gezellig ook met z’n allen.
Omdat onze tuinvereniging ook een wandelgebied is en de gemeenschappelijke ruimte als een soort visitekaartje voor de buitenwereld dient, zorgen we voor een goed onderhoud daarvan. Wanneer we als vereniging als een meerwaarde worden gezien door de gemeente en andere organisaties, zullen we kunnen voortbestaan. In het kader van meer biodiversiteit en natuurlijk tuinieren, zijn er in de loop van de tijd ook ecologische zones aangelegd op Ons Buiten. Zo is er een vlindertuin, zijn er natuurlijke oevers aangelegd en is er een grote ecologische zone naast de winkel bij het wilgenprieel. Er zijn echter geen natuurlijke grazers als herten op Ons Buiten, waardoor het beheer van de natuur ook door ons moet worden gedaan. Dit is meer werk dan tijdens de werkbeurten kan worden bewerkstelligd. Ook is/zijn er vaak meer kennis en vaardigheden nodig om een juiste balans te vinden tussen de natuur zijn gang laten gaan en zelfbeheer. Hierbij dan ook een oproep aan eenieder die begaan is met biodiversiteit en wil helpen bij het onderhouden/inrichten van de ecologische zones op Ons Buiten. Voor meer informatie en contact kan je een bericht sturen naar ecozone@onsbuitenleiden.nl De Ecozone commissie
Altijd gedacht dat paddenstoelen iets voor in de herfst waren. Speurend naar opkomende voorjaarsbloeiers, kwam ik “hartje winter” Elfenbankjes tegen. Onder de bomen, naast tuin 149. Ooit had ik er een paar Berken-stammetjes neergelegd, waarop nu Elfenbakjes verschijnen. Ziet er fraai uit en het blijkt dat ze zich niets aantrekken van seizoenen, ze zijn er het hele jaar door. Niks bijzonders eigenlijk, als je het weet. Net als de huismussen die ik deze week weer hoorde kwetteren bij de buurman in de tuin, aan de vaart. Het bijzondere daarvan is dat ze ca. 9 jaar weggeweest zijn. Echt weg, van het ene op het andere moment. Buurman had z’n klimop te rigoureus gesnoeid, en dáár zaten ze in. Jarenlang van alles geprobeerd, van mussenkast tot voerplekken: ze hielden het voor gezien. Nu is de flinke bos klimop weer terug, én: ze zijn er weer. Ben er blij mee! Nu nog op “OnsBuiten”………, want daar heb ik er nog nooit een gezien, de afgelopen 12 jaar. Hoe zou dat komen? Of beter: hoe krijgen we ze daar? Wim, van 149.
Graag nodigen we je uit voor de opening van de tentoonstelling “Biodiversiteit in Beeld“. Op 10 juni 2019 was de start van het project om alle flora en fauna in Ons Buiten en de Tuin van Noord te gaan inventariseren. De commissie Biodiversiteit heeft de afgelopen 4 jaar met vele tuinders en specialisten samengewerkt. Naast deze inventarisatie was het doel tuinders bewust te maken wat er allemaal groeit en bloeit in de tuin en op ons complex. Het programma bestond uit workshops en rondleidingen. Er werd uitgelegd hoe waardevol onze groene omgeving, hoe we deze omgeving kunnen behouden en hoe wij de biodiversiteit kunnen vergroten.
Nu willen we graag de resultaten met jullie delen. In onze tentoonstelling kunnen jullie de resultaten lezen en zien. Gezien we de opening van deze tentoonstelling combineren met de nieuwjaarsreceptie van Tuinvereniging Ons Buiten heffen we ook gelijk het glas op een prachtig en biodivers 2024!
Datum: Zaterdag 6 januari 2024 om 12.45 uur. Plaats: Verenigingsgebouw Tuinvereniging Ons Buiten, Joop Vervoornpad 16, 2316 EP Leiden
Op zondagmiddag 29 oktober van 14.00 tot 16.00 uur, wordt er in het verenigingsgebouw van Tuinvereniging Ons Buiten, een grote planten, stekjes en zaden ruilbeurs georganiseerd.
Iedereen die iets plantaardigs te ruilen heeft of iets zoekt is van harte welkom. Heb je niks te ruilen? Dan kan je ook een kleine vergoeding in de pot doen.
Er is voor de kinderen een gratis grabbelton en de koffie en thee staat klaar.
Voor de vergroting van de biodiversiteit is het van groot belang dat planten vermeerderd en verdeeld kunnen worden onder de gehele bevolking.
Dit is de manier om gratis aan mooie en nuttige planten te komen. Ook al het zaad wat u heeft verzameld is van harte welkom.
Niet voor niets houden we daarom op zaterdag 28 oktober de actie Steenbreek! Het najaar is immers het ideale moment om te planten. In de herfst is de bodem nog relatief warm, maar ook vochtig. Daardoor kunnen de planten voor de winter goed wortelen en in ‘slaapstand’ gaan. Wanneer het voorjaar aanbreekt kan de groei direct beginnen en geniet je al snel van een groene en bloeiende tuin. Om Ons Buiten verder te vergroenen en de groene oase, die onze vereniging nu al is, te verduurzamen krijg je voor minimaal twee stoeptegels gratis één biologisch fruitstruikje. Je mag natuurlijk zoveel tegels inleveren als je wilt, de container staat er klaar voor. De biologische fruitstruikjes zijn opgekocht door Land van ons in Wassenaar. Zij hebben het stuk land, waar de struikjes biologisch geteeld zijn, gepacht. Ze gaan daar op een verantwoorde manier voedsel verbouwen. Dus zonder kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen maar juist door samen te werken met de natuur. Ze willen de komende jaren een grote diversiteit aan lekkere en voedzame groenten, fruit, bloemen en kruiden telen, waarmee ze bijdragen aan een duurzaam voedselsysteem en herstel van bodem en biodiversiteit. Dit Land van ons is ongeveer tien kilometer fietsen van Ons Buiten en de moeite waard om eens een keer te gaan bekijken en inspiratie op te doen. Zeker nu het steeds duidelijker wordt hoe het gif dat in de gangbare kweek nog steeds gebruikt mag worden en daarom bij de tuincentra nog volop in de plantjes zit, de bijen doodt. Meer informatie hierover lees je in de bijenserie die in het voorjaar van 2022 in de tuinmededelingen is verschenen. Als je er zaterdag 28 oktober op tijd bij bent, heb je voor je fruitstruikje nog de keuze uit een kruisbes, taybes, framboos, doornloze braam, jostabes, rode bes of zwarte bes. Misschien nemen we een paar bosbesstruikjes mee, maar die houden van zure grond en op onze vette klei geven ze niet veel vrucht. En OP = OP
Wilde cichorei – Cichorum intybus Cichorei is een kleine, paardenbloemachtige plant uit de omposietenfamilie van ongeveer 30 cm breed maar met een bloemstengel tot wel 1,2 meter hoog. Hij staat graag op een open, zonnige plek en doet het in elke grondsoort. In vruchtbare grond bloeit hij het meest weelderig en komen er zowel hommels, honingbijen en solitaire bijen op af. Niet alle vormen van deze diep wortelende inheemse plant zijn verblijvend. Veel gecultiveerde vormen zijn een- of tweejarig. In het eerste jaar staat er dan een rozet van bladeren die op paardenbloemblad lijken. Laten staan dus als je het tweede jaar van de prachtig helderblauwe bloemen wilt genieten. De bloemen beginnen in juli al te bloeien maar de blauwe bloemkleur lost gemakkelijk op in water. Daardoor zijn oudere bloemen na een paar regenbuiten witter. In een warm jaar, zoals dit jaar, bloeien ze in oktober nog steeds. Het hele groeiseizoen kun je het blad eten in een salade. Het is wel wat bitter. Je kunt het blad ook enkele minuten koken. In de herfst en de winter zijn de wortels oogstbaar. Geroosterd kun je ze gebruiken als koffievervanger. En als je ze niet meteen allemaal wilt gebruiken bewaar je ze in zand. Vooral in de negentiende eeuw en in de periode van de Tweede Wereldoorlog gebruikte men de gemalen wortels als koffiesurrogaat vanwege het hoge gehalte aan inuline. Inuline is een oplosbare voedingsvezel, die de gezondheid van je darmen, hart en stofwisseling kan verbeteren. Nu wordt cichorei weer op vrij grote schaal verbouwd voor de productie van inuline. In het donker opgekweekt kennen we de cichorei als witlof. Dankzij de diepe wortels is wilde cichorei een goede mineralenverzamelaar. Omdat de cichorei veel langs wegen staat heeft hij de bijnaam ‘wegenwachter’.
In het winkeltje op Ons Buiten heb je de keuze uit verschillende soorten tuinaarde. Maar wat zit er precies in en wat doen ze met de bodem, het ‘thuis’ van onze planten en met het bodemleven? Bomen, planten, struiken, knollen en wortels voelen zich thuis in een gezonde bodem en voeden zich ermee. Maar die bodem wil ook wat. Als hij te veel wordt opgegeten zonder dat hij iets terug krijgt, lokt hij heermoes, paardenbloemen, ridderzuring en andere planten die hem minder schraal maken doordat ze met hun penwortels uit diepere lagen voedingsstoffen naar boven brengen. Veel tuinders versjouwen daarom in het voorjaar zakken grond uit het winkeltje naar de tuin. Wat zit er in die zakken en wat doet het met de grond? Inmiddels weten we dat we beter geen turf kunnen gebruiken. Turf is gedroogd veen. Ideaal als potgrond, want de grond is in eeuwen tijd gevormd door plantenresten uit moerasland. Het heeft een goede structuur, heeft een lage zuurgraad en een goede sponswerking. Het houdt dus water vast. En het is betrekkelijk goedkoop. Waarom zou je dan kiezen voor de duurdere biologische potgrond en tuinaarde van bioKultura? Dat zit zo. Nederland bestond voor een groot deel uit hoogveen. Dat is in de loop der eeuwen afgegraven om te gebruiken als brandstof. Nu zijn de overgebleven hoogveengebieden in Nederland beschermd natuurgebied. We halen daarom de turf voor de universele potgrond uit Duitsland en uit de Baltische staten, treinladingen vol. Het is een goedkope grondstof. Daar komt bij dat het afgraven van veen klimaatverandering stimuleert. In veengebieden liggen namelijk enorme hoeveelheden koolstof opgeslagen en dat komt bij het ontwateren en afgraven vrij in de vorm van CO2. Wat betreft de biologische tuinaarde van bioKultura hierbij de voordelen op een rijtje: • het geeft langdurig voedingsstoffen af waardoor bijmesten niet nodig is; • het is met een hoog humusgehalte de ideale basis voor je planten; • Het houdt vocht goed vast en geeft het af, ook wanneer het een keer te droog is geworden; • het is luchtig van structuur waardoor het wortelstelsel van je plant zich goed ontwikkelt; • het slaat niet dicht waardoor mos geen kans krijgt; • Het heeft een lange levensduur omdat voeding in de grond behouden blijft. Je hebt er dus veel minder van nodig dan van andere tuinaarde.
ACTIE zaterdag 30 september: biologische tuinaarde van Bio-Kultura voor slechts €2,00
Om de bio-Kultura tuinaarde compost een keer uit te kunnen proberen kan iedere tuinder van Ons Buiten zaterdag 30 september van twee zakken kopen voor €2,- per zak. Wees er op tijd bij want OP = OP.
Wist-je-dat:
de aarde van een molshoop geweldige potgrond vol leven is?
je ‘oude’ potgrond kunt mengen met compost en eventueel een heel klein beetje biologische meststof en een heel klein beetje kalk om goede potgrond te krijgen?
De worm een belangrijke speler in het bodemvoedselweb Wormen spelen een belangrijke rol in het gezond houden van de bodem. Zonder regenwormen groeien landbouwgewassen en wilde planten lang niet zo snel. Geen wormen betekent onvoldoende voedsel voor mensen en ander leven waarmee we de aarde delen. Misschien zijn wormen zelfs belangrijker voor gezonde ecosystemen en het welzijn van de mens, dan bijen. Christopher Lloyd beschreef de honderd belangrijkste levensvormen op aarde. Volgens hem staat de regenworm op nummer 1: “Waar wormen graven, gedijt de mensheid. Wanneer wormen sterven, gaan samenlevingen ten onder.” Wormen zijn simpele, zachte dieren. Eigenlijk is een worm niet veel meer dan een gespierde buis met een mond aan de ene kant en een anus aan de andere. Een recht stuk darm verbindt mond en anus. Wormen ademen door hun huid en hebben alleen wat lichtgevoelige cellen op hun rug. De regenworm graaft verticale tunnels van een meter diep. Hij komt alleen in het donker aan de oppervlakte om een paar dode bladeren te snaaien die hij meetrekt naar zijn onderaardse hol. Naast bladeren eten ze ander rottend organisch materiaal zoals compost, kleine dode dieren en schimmels. Voor aan hun lichaam hebben ze een farynx waarmee ze hun voedsel opslobberen en vermalen tot pasta. Daarna scheiden ze de pasta uit en maken zo de grond vruchtbaar. Een gezonde tuin vol wormen produceert een flinke berg eersteklas compost voor je planten. Tegelijkertijd zorgen wormen voor zuurstof in de bodem die doordringt tot de plantenwortels. Daarmee voorkomen ze dat de grond verdicht zodat water, ook bij zware regenval, gemakkelijk in de bodem doordringt. Naast het gezond houden van de bodem vormen wormen een belangrijke voedselbron voor vogels en zoogdieren. Dat is een goede reden om onder de grond te blijven maar voor een partner moeten wormen naar de oppervlakte komen. Omdat ze hermafrodiet zijn, dus zowel mannelijk als vrouwelijk, kunnen ze met elk ander volwassen exemplaar van dezelfde soort paren. Terwijl ze kop aan staart naast elkaar in vochtig gras liggen, wisselen ze sperma uit dat ze een paar dagen of zelfs weken opslaan. In die periode scheidt het zadel (de iets dikkere, gele band op een volwassen worm) een slijmerige weefselring af waar de worm uit kruipt zodat de ring over zijn vrouwelijke delen schuift die er ondertussen zo’n twintig eitjes aan hecht. Al kruipend komen de eitjes op de ring langs het sperma van de partner die de eitjes bevrucht. Eén worm is natuurlijk maar een miezerig klein beestje maar biologisch gezien zijn wormen belangrijk vanwege hun aantal. In sommige leefomgevingen wegen de wormen meer dan alle andere dieren bij elkaar. Een paar wormen slaan geen deuk in een pakje boter maar miljoenen wormen maken een bodem gezond. We doen er dus verstandig aan goed voor ze te zorgen. Hoe? Dat lees je hieronder in de wist-je-datjes. In het laatste deel (6) over de bodem bespreken we de tuingrond die je in het winkeltje kunt kopen gekoppeld aan een actie van slechts één zaterdagse winkeldag (30 september)! Wist je dat:
een hoopje verse wormenuitwerpselen vijf keer zo rijk is aan stikstof, zeven keer zo rijk aan fosfaat en elf keer zo rijk aan kalium als de bovenste 15 centimeter van de omliggende grondlaag?
elke worm per jaar 4,5 kilo van die voedingsstofrijke uitwerpselen kan produceren?
een grote gewone regenworm een topsnelheid haalt van ongeveer 1 centimeter per seconde, zo’n 36 meter per uur? Sommige naaktslakken zijn sneller.
een worm een druk van meer dan tweehonderd keer zijn eigen lichaamsgewicht kan uitoefenen om een doorgang in de grond te forceren, waardoor hij in verdichte aarde kan doordringen?
er minstens zesduizend soorten wormen op aarde voorkomen?
de gewone regenworm acht jaar of ouder wordt?
het grootste bekende regenworm 40 centimeter lang was en 26 gram woog?
dat in Victoria in Zuid-Australië een ringworm leeft, de Megascolides australis die wel drie meter lang kan worden met een omtrek van negen centimeter?
wormen bij bodemtrillingen naar de oppervlakte komen om te vluchten voor een mol (en vervolgens door een stampende meeuw worden verorberd)?
op de website van Ons Buiten de pieren-power-poster met interessante informatie staat? www.onsbuitenleiden.nl
je met een wormenbak, je groente- en fruitafval dichtbij huis kwijt kunt?
dat de wormen in de wormenbak dit afval omzetten in wormenthee én in compost?
dat je deze wormenthee 10 x met water moet verdunnen en dan gratis mest hebt voor je moestuin?
dat de wormen naar de bak erboven migreren als de compost in de onderste bak klaar is om te oogsten?
dat de wormenbak meteen een wormenkwekerij is?
je aanwezigheid en activiteit van regenwormen kunt stimuleren door: -regelmatige aanvoer van organisch materiaal en plantenresten -alles wat je uittrekt terugleggen op de bodem als voedsel voor de wormen -de bodem met rust laten dus geen grondbewerking -de bodem bedekt houden, ook in de herfst en de winter -je met stapstenen ervoor zorgt dat je het bodemleven elders niet plet -klaver in het gras te laten groeien in plaats van alleen maar gras
