BIJEN: TEL JE MEE?

Op 15 en 16 april 2023 vind weer de jaarlijkse Nationale Bijentelling plaats; de 6e keer alweer.


Waarom bijen tellen?
Hoe meer we over bijen weten, hoe beter we de bij kunnen helpen. Daarom vragen we iedereen om mee te doen aan dit landelijk bijenonderzoek. In Nederland komen bijna 360 bijensoorten voor. Ruim de helft daarvan is bedreigd. Bijen zijn belangrijk voor bestuiving. 80% van onze eetbare gewassen en bijna 90% van onze wilde planten worden bestoven door bijen en andere insecten.


Over de Nationale Bijentelling
De Nationale Bijentelling is een gezamenlijk project van Naturalis, Natuur & Milieu, IVN en Landschappen.nl. Het doel is om zoveel mogelijk over bijen te weten komen, zodat we de bij beter kunnen helpen. Daarom vragen we iedereen om mee te doen aan dit landelijk bijenonderzoek. De Nationale Bijentelling wordt georganiseerd in samenwerking met EIS Kenniscentrum Insecten en Waarneming.nl.

BIJEN-NIEUWS

Een vrouwtje gehoornde metselbij staat op het punt om uit te komen. De mannetjes ruiken dat en verdringen zich, om haar als 1e te bevruchten.
Dit is “de Natuur” en dat gaat al duizenden jaren zo. (De bijen waren er al, toen de mens nog moest komen).
Toch komt het wat bruut over, als je ziet dat de belaagde daarvoor soms letterlijk en figuurlijk uit het nest wordt getrokken. Ze heeft dan nog geen meter gevlogen! Maar ja, ze heeft maar 6 weken. In die tijd moet het nest weer gevuld en afgesloten. En manlief helpt daarbij niet. Een Pracht bij overigens, met dat goudbruine dons. Het vrouwtje vind ik mooier dan het
mannetje. Maar dat is weer persoonlijk, natuurlijk. En dat gebeurde allemaal tijdens een zonnig moment, maandag 27 maart jl., op de volkstuin.

Verder zag ik van de week voor het eerst een groene specht op Ons Buiten. Hij huppelde op de grond in een tuin gelegen aan de Dahlialaan. Fraaie vogel en welkom als afwisseling op de bonte specht, die bij ons vrij algemeen geworden is.
Mvg, Wim van 149.

SCHUTTINGEN en TEGELS

We zien in het voorjaar weer veel mensen sjouwen met stenen en met schuttingdelen naar hun tuin. Ons Buiten is een open tuinvereniging en daarom zijn per tuin slechts twee schuttingen toegestaan. Hier en daar staan er nog uit vroeger tijden meer schuttingen maar daarvoor geldt een uitsterf-beleid.
Het zetten van extra schuttingen is in strijd met onze bouwvoorschriften en leidt tot sancties. Bij bouwplannen of aanvallen van timmerlust altijd eerst het bestuur raadplegen. Er is veel mogelijk, maar wel binnen de regels. Nog even ter herinnering, de regels van onze vereniging zijn als volgt:
-Maximaal 2 schuttingen van 1.80 lang en hoog, dus maximaal 3.60 meter lang.

Verharding

Op Ons Buiten geldt dat er rond het huisje maximaal 10 m2 verhard mag worden (zie de bouwvoorschriften). Tegels verdrijven het groen in de tuinen. Dit heeft nadelige gevolgen: hemelwater kan bij forse hoosbuien niet weg zakken in de grond. Hierdoor kunnen sloten overstromen. En door de verstening neemt ook de biodiversiteit af: een versteende tuin heeft nu eenmaal niets te bieden aan vogels, vlinders en andere dieren.

Een takkenwal is een alternatief voor een schutting.

Minder maaien: méér vogels

TIP van de vogelbescherming

Maai uw gras minder vaak. Dat bespaart tijd én u maakt een groot verschil voor de natuur in uw tuin.
Een klassiek gazon heeft nauwelijks natuurwaarde. Meestal wordt het ingezaaid met een paar grassoorten die goed tegen het vele maaien en platlopen kunnen. Steekt een bloem zijn kop op, dan wordt die er vaak zo snel als kan uitgestoken. Geen nectar dus, geen insecten, nauwelijks bodemleven, kortom: een soort groene woestijn.Maar wat dan wel en hoe?? Lees meer: https://www.vogelbescherming.nl/actueel/bericht/minder-maaien-meer-vogels?

PLANT VAN DE MAAND

Sleedoorn – Prunus spinosa
De eerste struik die aan het einde van de winter wit bloeit is de Sleedoorn, Prunus spinosa. De opvallend witte bloemenpracht vind je behalve in tuinen ook in struwelen, heggen en de rand van bossen bij voorkeur in de volle zon. De bodem moet vochtig en voedselrijk zijn en bij voorkeur kalkhoudend. De oudere zijtakken lopen uit in een stekende doorn en zijn daarom goed als afscheiding in een haag. Na de bloei komen de bladeren aan de struik en vanaf de zomer tot na de winter zie je de blauwe berijpte pruimpjes aan de struiken zitten. De alleenstaande vruchten zijn 1-1,5 cm groot, hard en zeer wrang. Pas nadat de nachtvorst er goed is overheen gegaan zijn ze wat smakelijker.
De struik kan drie meter hoog worden en behoort tot de Rozenfamilie.
Met de witte bloemen in maart tot uiterlijk eind april luidt Sleedoorn de bloesemtijd in. Het is een van de eerste soorten die bezocht wordt door talrijke insecten. Nectar en stuifmeel zijn
aantrekkelijk voor vroeg vliegende hommels, bijen, graafbijen, vliegen en vlinders. Deze zorgen voor de bestuiving. Een veel voorkomende en bekende vlinder is de Dagpauwenoog. Deze vlinder overwintert als volwassen vlinder, soms zelfs op een beschut plekje in de huisjes of de schuur, en gaat al snel na zijn winterrust op de bloemen van de vroeg bloeiende Sleedoorn op zoek naar nectar. De Dagpauwenoog speelt daarmee een rol als bestuiver van de Sleedoorn.
Het oud-Nederlandse woord slee betekent zoveel als de tanden stroef makend. Sleedoorn is
waarschijnlijk een van de stamouders van de pruim. Het is een echte pionier die zich vanuit de struweelrand door zijn uitlopers gemakkelijk in aangrenzend grasland kan uitbreiden. Hij is ook goed aangepast aan sterke erosie op hellingen en een indicatorsoort voor leem in de bodem.


Commissie Natuurlijk Tuinieren

Takken verslepen of takkenril?

TIP VAN DE MAAND
Vanaf dit weekend kunnen we weer met takken slepen. Gelukkig is er een alternatief waarbij je de takken niet in mootjes hoeft te zagen, de vogels en insecten blij maakt, de biodiversiteit een handje helpt en tijd en energie overhoudt.

Voordat je gaat sjouwen met gesnoeide takken raden we aan de volgende link te bekijken voor alternatieven: https://permacultuur-magazine.eu/randen-tuin-takkenril

In het filmpje wordt een degelijke takkenril gemaakt maar met stammetjes die je in de grond slaat lukt het ook. Op de foto’s zie je takkenrillen in soorten en maten en twee manieren voor een afscheiding langs de veur.

Commissie natuurlijk tuinieren

Biologische zaden in Leiden

Het kopen van biologische zaden en bollen in Leiden was altijd een probleem afgezien een klein assortiment aan zaden bij bio-winkels.
Daar is nu verandering in gekomen met de komst van een vestiging van Welkoop in Leiderdorp (Vlasbaan 31, 2352 AH). Er is nu een groot assortiment aan biologische zaden verkrijgbaar:


Helaas verkoopt de Welkoop (net als andere tuincentra, bouwmarkten en veel supermarkten in Leiden) giftige bestrijdingsmiddelen die nadelige gevolgen hebben voor de biodiversiteit in Leiden. Bij Ons Buiten is het verboden dergelijke middelen te gebruiken (dus geen mierenlokdozen of Roundup). Elders op deze website staan milieuvriendelijke alternatieven.

TAKKEN GESNIPPERD


Voor tuinders die geen takkenril maken werden er op maandag 6 maart op Ons Buiten weer takken gesnipperd. Vanaf zaterdag 25 februari tot en met zondag konden tuiders takken brengen. Inmiddels ligt er bij het prieel een berg houtsnippers. Iedereen kan snippers meenemen tot de snippers op zijn.

Vanaf 6 maart liggen er weer snippers!

WERKBEURTEN OP WEST 2023


Op zaterdag 4 maart van 9 tot 12 uur kun je alvast een extra werkbeurt doen. We gaan op een over te dragen tuin de walkanten weghalen en uitgraven zodat er een natuurlijker oever ontstaan. Graag laarzen aan en dan maar graven! We verzamelen bij het werkhok/winkeltje om 9 uur.


De reguliere werkbeurten op West starten vanaf 25 maart als het water er weer op gaat. Pak je agenda en noteer direct, dan kun je de zaterdagen die voor jouw tuin bedoeld zijn vrijhouden. Mocht je echt niet kunnen op de aangegeven dagen dan kun je op een andere zaterdag komen, maar kom liever op je eigen zaterdag. Voor de spreiding van werk en mensen die nodig zijn is het namelijk heel onhandig dat er soms 35 mensen komen en soms maar 2.

RESULTATEN NATIONALE VOGELTELLING IN LEIDEN


In Leiden hebben 988 mensen deelgenomen aan de nationale vogeltelling; ze hebben met elkaar 12.776 vogels geteld. Ook op Ons Buiten en op de andere tuinverenigingen is men druk aan het tellen geweest. (zie https://www.vogelbescherming.nl/tuinvogeltelling/resultaten)
De top 10 van meest getelde vogels in Leiden:
1 Huismus
2 Kauw
3 Koolmees
4 Merel
5 Turkse tortel
6 Spreeuw
7 Pimpelmees
8 Vink
9 Halsbandparkiet
10 Ekster


Er is sprake van een dramatische achteruitgang van de spreeuw. Gelukkig lijkt er wel een voorzichtig herstel in de aantallen van de merel. Het aantal halsbandparkieten, die vanaf eind jaren ’60 in ons land broeden, groeit nog steeds; aan die groei lijkt nog geen einde te komen. Ze zijn nl. goed bestand tegen onze koude winters. Wel zijn ze afhankelijk van bijvoeren door mensen.

Het gaat ook goed met de grote bonte specht. De laatste paar winters
werden ieder jaar meer grote bonte spechten geteld tijdens de tuinvogeltelling De populatie neemt langzaam aan toe, ook doordat de
bomen ouder worden.